2017-12-04 09:46:57

Bệnh lở mồm long móng (LMLM) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc họ Picornaviridae, giống Apthovirus gây ra, với 7 typ virus gây bệnh là O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3 và Asia 1. Hiện nay, tại Việt Nam đã chẩn đoán và xác định sự có mặt của 3 typ gây bệnh là O, A và Asia1. Bệnh có đặc tính là khả năng lây lan rất nhanh, mạnh trên diện rộng.

Phương thức lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa, hô hấp và tiếp xúc trực tiếp; cũng có thể lây lan gián tiếp qua dụng cụ, di chuyển của con người, phương tiện. Mầm bệnh phát tán theo gió nên bệnh lây lan rất nhanh. Nguồn chứa virus là nước bọt, nước tiểu, phân, sữa, tinh dịch, hơi thở thú bệnh, thịt và phủ tạng thú bệnh, nước rửa chuồng trại, chất thải của chăn nuôi, phương tiện vận chuyển, người vắt sữa mang virus,…

Tất cả các loài gia súc có móng chẻ như trâu, bò, heo, dê, cừu,… đều có thể mắc bệnh. Hậu quả chính của bệnh LMLM là sau khi mắc bệnh, gia súc trở nên gầy yếu, tạo điều kiện cho các bệnh kế phát. Ảnh hưởng lớn nhất của bệnh trên bò sữa là sau khi mắc bệnh bò sữa sẽ giảm sản lượng sữa, có thể dẫn đến viêm vú mãn tính, từ đó làm giảm sức sản xuất trong khoảng thời gian dài, sẩy thai, giảm sức sinh sản và què chân kéo dài, gây thiệt hại nhiều về kinh tế.

Thời gian ủ bệnh khoảng 3 – 6 ngày. Triệu chứng điển hình của bệnh LMLM là gia súc có biểu hiện sốt cao (40 – 41oC), quan sát thấy những mụn nước ở lưỡi, hàm trên, ở môi, lỗ mũi, mụn nước to dần lên làm cho con vật đau, khó chịu, ăn uống càng giảm, nhiều con bỏ ăn ở giai đoạn này, giảm cân nhanh, giảm khả năng sinh sản và giảm sản lượng sữa. Đối với trâu, bò còn có hiện tượng chảy nước bọt nhiều, đặc, trắng như bọt xà phòng kéo thành những sợi dài, bám xung quanh miệng. Trong miệng nhiều mụn nước bị dập nát gây nhiễm trùng làm cho trâu bò không nhai lại được.

Một điển hình nữa giúp nhận biết bệnh là gia súc đi lại khó khăn, nhìn vào vành móng thấy có những mụn đỏ li ti, dần dần xuất hiện các mụn nước, mụn nước có thể lan xuống khắp vành móng, kẽ móng dẫn đến hiện tượng tuột móng lúc nào không biết (đối với heo rất dễ tuột móng, nhất là ở heo con).

Để phòng bệnh LMLM có hiệu quả, việc đầu tiên cần làm là đảm bảo chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng, vệ sinh chuồng trại, nơi chăn thả, … để chủ động ngăn chặn mầm bệnh và nâng cao sức đề kháng cho gia súc. Tiêm vaccin đa giá để phòng bệnh hiệu quả. Vì mầm bệnh là do virus nên không có thuốc đặc trị, khi thấy xuất hiện bệnh, cần cách ly ngay con vật, không được bán chạy hoặc giết mổ bừa bãi. Đối với trâu, bò bệnh phải dừng ngay việc chăn thả, kết hợp sát trùng chuồng trại (BKA, VirkonS, TH4,…), dùng vôi bột rắc cả khu vực chuồng nuôi, hệ thống cống rãnh, đường có trâu bò đi qua. Đồng thời, báo cho cán bộ thú y cơ sở hoặc chính quyền địa phương để có biện pháp xử lý, tránh lây lan trên diện rộng, gây thiệt hại cho ngành chăn nuôi và kinh tế xã hội.

(Theo Trung tâm Khuyến nông TP HCM)